ปี พ.ศ. 2553 โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ร่วมกับคณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย ได้ก่อตั้งศูนย์สร้างเสริมสุขภาพขึ้น เพื่อให้บริการสถานที่และอุปกรณ์ในการออกกำลังกาย (Wellness Center อปร ชั้น 6) พร้อมทั้งจัดทำโครงการและกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพของบุคลากรภายในโรงพยาบาลและคณะแพทยศาสตร์ ให้ห่างไกลจากโรค NCDs ต่อมา ในปลายปี พ.ศ. 2557 สภากาชาดไทยได้อนุมัติให้โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์จัดตั้งศูนย์อาชีวอนามัยขึ้น เพื่อรับผิดชอบภาระงานด้านอาชีวอนามัย ความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน โดยนำหลักการด้านอาชีวสุขศาสตร์มาประยุกต์ใช้ร่วมกับอาชีวเวชศาสตร์บางส่วนให้สอสคล้องกับบริบทของโรงพยาบาล เน้นการเฝ้าระวัง การค้นหาและป้องกันความเสี่ยงด้านกายภาพ เคมี ชีวภาพ และการยศาสตร์

และในปี พ.ศ. 2562 โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ได้มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการบริหารงาน โดยให้รวมหน่วยงานศูนย์อาชีวอนามัยและศูนย์สร้างเสริมสุขภาพ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีเป้าหมายในการทำงานในเรื่องของสุขภาพและความปลอดภัยในการทำงานของบุคลากรเหมือนกัน รวมให้เป็นหน่วยงานเดียวกัน ภายใต้ชื่อ ศูนย์อาชีวอนามัยและสร้างเสริมสุขภาพบุคลากร

พันธกิจ

เป็นหน่วยงานที่ให้บริการด้านอาชีวอนามัย ความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานภายในโรงพยาบาล รวมทั้งส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพของบุคลากรที่มีประสิทธิภาพ

ภารกิจที่หน่วยงานสนับสนุน

1. การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันของบุคลากร
2. การตรวจสุขภาพประจำปีและการตรวจตามความเสี่ยงของบุคลากร
3. การสร้างเสริมสุขภาพของบุคลากร
4. การจัดการสุขาภิบาลอาหารในโรงพยาบาล
5. การสนับสนุนการสำรวจความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานขั้นต้น
6. การตรวจวัดสภาพแวดล้อมในการทำงาน
7. การสร้างเสริมความรู้ด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน
8. การบริหารจัดการระบบสารเคมี
9. การบริหารความเสี่ยง บุคลากรติดเชื้อและบาดเจ็บจากการทำงาน

ภาระหน้าที่

1. ส่งเสริม ดำรงไว้ ป้องกันและคุ้มครองสุขภาพของบุคลากรให้ปลอดภัยจากโรคหรือการบาดเจ็บที่เกิดจากการทำงาน รวมถึงโรคเรื้อรังที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตและพฤติกรรม  โดยเฉพาะโรคในกลุ่ม NCDs
2. เฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายจากสภาพแวดล้อมในการทำงานที่ไม่ปลอดภัย โดยการสำรวจสภาพแวดล้อม และประเมินความเสี่ยงสภาพแวดล้อมในการทำงาน โดยใช้เครื่องมือทางอาชีวสุขศาสตร์ชนิดต่าง ๆ
3. สนับสนุนและส่งเสริมให้หน่วยงานต่าง ๆ มีความรู้ความสามารถในการสร้างเสริมสุขภาพได้ด้วยตนเอง และมีแนวทางการแก้ไขปัญหาสภาพแวดล้อมในการทำงานให้แก่หน่วยงานต่าง ๆ ภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

ศูนย์อาชีวอนามัยและสร้างเสริมสุขภาพบุคลากร (ศอส) โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย มีโครงสร้างบุคลากร ในการปฏิบัติงาน ได้แก่

1. พยาบาล
2. นักอาชีวอนามัย/จป.
3. นักสุขศึกษา
4. เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไป

การให้บริการของศูนย์

ศูนย์อาชีวอนามัยและสร้างเสริมสุขภาพบุคลากร มุ่งมั่นในการดูแลสุขภาพบุคลากรให้มีสุขภาพดีปลอดภัยจากโรคหรือการบาดเจ็บที่เกิดจากการทำงาน ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรค NCDs มีความพร้อมในการปฏิบัติงาน โดยครอบคลุม 2 ด้านหลัก  ได้แก่

1. ด้านสุขภาพของบุคลากร (Health)

• การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันของบุคลากร
  ตรวจหาภูมิคุ้มกันและฉีดวัคซีนเพื่อสร้างเสริมภูมิคุ้มกันต่อโรคที่อาจเกิดจากการทำงานสำหรับบุคลากรกลุ่มเสี่ยง ประกอบด้วยวัคซีน 6 ชนิด คือ วัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบเอ (Hepatitis A), วัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบบี (Hepatitis B), วัคซีนป้องกันโรคไวรัสสุกใส (Varicella),  วัคซีนป้องกันโรคหัด หัดเยอรมัน คางทูม (MMR), วัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก คอตีบ ไอกรน (Tdap) และวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza ตามฤดูกาล)

• การติดตามผลตรวจสุขภาพประจำปีและการตรวจสุขภาพตามความเสี่ยงของบุคลากร
  เป็นการเฝ้าระวังปัญหาสุขภาพของบุคลากรอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง หากเป็นบุคลากรที่ทำงานในพื้นที่เสี่ยง จะได้รับการตรวจสุขภาพตามความเสี่ยงเพิ่มเติม ได้แก่ การตรวจสมรรถภาพการได้ยิน (Audiogram), การตรวจสมรรถภาพการมองเห็น (Occupation Vision Test), การตรวจสมรรถภาพปอด (Pulmonary Function Tests) การทำงานของตับ-ไต การตรวจสารปรอทในปัสสาวะ และสารตะกั่วในเลือด หากผลตรวจผิดปกติ จะมีการส่งต่อเพื่อตรวจรักษาต่อไป

• การสร้างเสริมสุขภาพของบุคลากร
  การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้วยกระบวนการต่าง ๆ เพื่อเอื้อต่อการมีสุขภาพดีของบุคลากรและหน่วยงานย่อยในองค์กร ผ่านการสื่อสารแบบ mass communication ตามหลักของการสร้างเสริมสุขภาพ การสร้างนโยบายสาธารณะ การเสริมสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง และการพัฒนาทักษะส่วนบุคคล ให้ครอบคลุมมิติสุขภาพ ทางกายและจิตใจ พร้อมกับการ ส่งเสริม ป้องกันและฟื้นฟูโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable disease : NCDs) โดยใช้องค์ความรู้พื้นฐานด้านโภชนาการ กิจกรรมทางกาย และการออกกำลังกายเป็นสำคัญ

• การจัดการสุขาภิบาลอาหารในโรงพยาบาล
  การสนับสนุนจัดการและควบคุมสิ่งแวดล้อม รวมทั้งบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการเตรียมปรุงและจำหน่ายอาหารเพื่อให้อาหารสะอาด ปลอดภัย การจัดให้มีการอบรมสุขาภิบาลอาหาร การตรวจประเมินคุณภาพร้านค้า การเฝ้าระวังสุขาภิบาลอาหาร การปนเปื้อนอาหาร ภาชนะอุปกรณ์ และสุขอนามัยของผู้สัมผัสอาหาร

2. ด้านความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน (Safety & Environment)

• การสนับสนุนการสำรวจความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานขั้นต้น (Walkthrough Survey)
  เป็นการค้นหาสิ่งที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อบุคลากรในการทำงาน ทั้งทางด้ายกายภาพ เคมี ชีวภาพ การยศาสตร์ และอัคคีภัย เพื่อเป็นการเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันอันตรายหรืออุบัติเหตุจากการทำงาน

• การตรวจวัดสภาพแวดล้อมในการทำงาน
  ตรวจวัดสภาพแวดล้อมในการทำงานด้วยเครื่องมือทางอาชีวสุขศาสตร์ในพื้นที่ที่อาจส่งผลต่อสุขภาพของบุคลากรทั้งในระยะสั้นและระยะยาว โดยมีการตรวจวัดทั้งทางด้านกายภาพ เช่น แสง เสียง ความร้อน อุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ และด้านเคมีชีวภาพ เช่น CO₂, CO, O₃, PM10, PM2.5, ความเข้มข้นของสารเคมี, อัตราการหมุนเวียนอากาศ, แบคทีเรีย และเชื้อรา เป็นต้น

• การสร้างเสริมความรู้ด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน
  จัดอบรมให้ความรู้ ความเข้าใจ  และเกิดความตระหนักในเรื่องความปลอดภัยในการทำงานและสามารถนำไปปฎิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น อบรมหลักสูตรเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงานระดับหัวหน้างาน (จป.หัวหน้างาน), หลักสูตรอนุรักษ์การได้ยินให้แก่บุคลากรที่ทำงานในพื้นที่ที่มีเสียงดัง, หลักสูตรการทำงานให้ปลอดภัยด้วยหลักการยศาสตร์ และอบรมการใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลในแต่ละหน่วยงาน เป็นต้น

• การบริหารจัดการระบบสารเคมี
  จากนโยบายการบริหารจัดการระบบสารเคมีภายในโรงพยาบาล ดำเนินงานตามแผนงานสารเคมี 9 ด้าน ได้แก่
  (1) การนำเข้าสารเคมี
  (2) การจัดเก็บข้อมูลสารเคมี
  (3) การจัดเก็บสารเคมี
  (4) การกำจัดของเสียสารเคมี
  (5) การสื่อสารและการฝึกอบรม
  (6) การสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันร่างกายส่วนบุคคล
  (7) ลักษณะทางกายภาพและสภาพแวดล้อมในการปฏิบัติงาน
  (8) การโต้ตอบเหตุฉุกเฉินจากสารเคมีรั่วไหล
  (9) การจัดบริการด้านสุขภาพ การตรวจความเสี่ยงประจำปี

• การบริหารความเสี่ยง บุคลากรติดเชื้อและบาดเจ็บจากการทำงาน (Specific infection control and prevention for workforce)
  จากนโยบายความปลอดภัย KCMH Safety Goals 2022 ศูนย์อาชีวอนามัยฯ เป็น Risk owner ของความเสี่ยงสำคัญในการติดตามรายงานในหัวข้อ เข็มตำ ของมีคมบาด สิ่งคัดหลั่งกระเด็น บุคลากรติดเชื้อ และการบาดเจ็บจากการทำงานต่างๆ โดยมีหน้าที่ติดตามการรายงานเหตุการณ์ความเสี่ยง ทบทวน ทำ RCA หรือการปรับมาตรการ