ภาวะพูดข้า (Delayed speech)

หมายถึง ภาวะที่เด็กมีพัฒนาการด้านการแสดงออกทางภาษา โดยเฉพาะ
การพูดสื่อสารล่าช้าไม่สมวัย ซึ่งอาจมีพัฒนาการด้านความเข้าใจภาษาปกติ
หรือล่าช้าร่วมด้วยได้ เช่น เด็กอายุ 18 เดือน พูดคำที่มีความหมายไม่ถึง3 คำ
หรือเด็กอายุ 2 ปี พูดคำที่มีความหมายไม่ถึง 50 คำ หรือพูดคำ 2 คำต่อกันไม่ได้
เช่น “กินนม” “ไปเที่ยว” เป็นต้น

พฤติกรรมเสี่ยงทำลูกพูดช้า

• เลี้ยงลูกด้วยหน้าจอต่าง ๆ เช่น โทรทัศน์ สมาร์ตโฟน แท็บเล็ต ซึ่งเป็นการสื่อสารทางเดียว
• ไม่มีเวลาทำกิจกรรมที่เหมาะสม ตามวัยร่วมกับลูก ปล่อยให้เด็กเล่นเอง ทำให้ลูกมีคลังคำศัพท์น้อย
• ตอบสนองลูกก่อนที่ลูกจะพูดสื่อสารความต้องการด้วยตนเอง
• พูดสื่อสารด้วยประโยคที่ยาวเกินพัฒนาการของเด็กหรือพูดเร็วเกินไป

ปรับพฤติกรรมส่งเสริมลูกให้พูดได้สมวัย

• พยายาม ใช้คำสั้น ๆ กระชับ เข้าใจง่าย
• งดใช้สื่อผ่านหน้าจอต่าง ๆ ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
  แม้จะเปิดทิ้งไว้โดยที่เด็กไม่ได้ตั้งใจดูก็ตาม
• ในเด็กอายุ 2 ปีขึ้นไป อาจดูสื่อสร้างสรรค์ผ่านหน้าจอ
  และพูดคุยกับพ่อแม่ไปพร้อมกัน แต่ไม่ควรเกิน 1 ชั่วโมงต่อวัน
• ทำกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกับลูกอย่างสม่ำเสมอ
  เช่น เล่านิทาน พูดคุย ร้องเพลง ทำกิจวัตรประจำวัน
  โอบกอด เป็นต้น

หากกระตุ้นด้วยวิธีการต่าง ๆ แล้วไม่ได้ผล ควรพบแพทย์
เพื่อประเมินสาเหตุ เช่น พันธุกรรม ภาวะออทิสติก
โรคทางระบบประสาท การได้ยินบกพร่อง ฯลฯ ต่อไป

ข้อมูลโดย : ศ. นพ.วีระศักดิ์ ชลไชยะ
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
ข้อมูล ณ วันที่ 18 มกราคม 2566