โรคผิวดวงตา คือ ความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับผิวส่วนหน้าของลูกตาและส่งผลต่อเซลล์ต้นกำเนิด (Stem cell) ของผิวกระจกตาที่อยู่บริเวณขอบกระจกตาดำ ทำให้เกิดความผิดปกติ เช่น ผิวกระจกตาขรุขระเส้นเลือดงอกในผิวกระจกตา หรือผิวกระจกตาเป็นแผลถลอกซ้ำซ้อน ผู้ป่วยจึงมองเห็นผิดปกติหรือสูญเสียการมองเห็นถาวร
สาเหตุ
- ความผิดปกติทางพันธุกรรม
- อุบัติเหตุสารเคมีเข้าตา กรด ด่าง ความร้อนจากการทำงาน
- ภาวะการอักเสบอย่างรุนแรง การติดเชื้อ
- กลุ่มอาการสตีเวนส์จอห์นสัน
วิธีการรักษาโรคผิวดวงตา โดยเทคโนโลยีเซลล์ต้นกำเนิด
- ตัดเซลล์ต้นกำเนิดจากขอบกระจกตาของผู้ป่วยที่เป็นปกติหรือ ผู้บริจาคชิ้นขนาดเล็ก นำมาย่อยแล้วเพาะเลี้ยงบนแผ่นเยื่อหุ้มรก
- เพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดให้เพิ่มปริมาณคลุมเยื่อหุ้มรกจนได้แผ่นเซลล์ที่มีคุณภาพภายในระยะเวลา 2 สัปดาห์
- นำแผ่นเซลล์ต้นกำเนิดไปปลูกถ่ายในผู้ป่วยโรคผิวดวงตา
การรักษาโดยเทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดจากตาข้างที่ปกตินี้ทำให้ผิวดวงตามีสภาพดีขึ้นถึงร้อยละ 89 หลังจากการรักษาผ่านไป 1 ปี โดยผิวกระจกตาเรียบขึ้น ผู้ป่วยมีการมองเห็นดีขึ้นและปัจจุบันการรักษาโดยการเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดชนิดนี้ได้รับการรับรองจากแพทยสภาให้เป็นการรักษามาตรฐานในผู้ป่วยโรคผิวดวงตาในประเทศไทย
ข้อมูล ณ วันที่ 7 พฤศจิกายน 2564
ที่มา : รศ. พญ.วิลาวัณย์ พวงศรีเจริญ
ศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ด้านการให้บริการปลูกถ่ายกระจกตาและการใช้สเต็มเซลล์รักษาโรคกระจกตา