โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย จัดตั้ง ศูนย์ประสาทศาสตร์ (Chula Neuroscience Center) เมื่อวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2561 โดยเป็นศูนย์รวมบุคลากรสหสาขาวิชาชีพแพทย์ การวิจัย และเทคโนโลยีที่ทันสมัยเพื่อสร้างประโยชน์แก่ผู้ป่วยและวงการแพทย์ระบบประสาทของไทย ประกอบด้วยสหสาขาวิชาชีพแพทย์ เช่น ประสาทวิทยา ประสาทศัลยศาสตร์ ประสาทกายวิภาคศาสตร์ จักษุประสาท ประสาทศาสตร์ โสตประสาทวิทยา กุมารเวชประสาทวิทยา เวชศาสตร์ฟื้นฟู รังสีวิทยาด้านระบบประสาท เภสัชวิทยา พยาธิวิทยา และสรีรวิทยา

ศูนย์ประสาทศาสตร์ จึงถือได้ว่าเป็นศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์แห่งแรกของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ที่รวบรวมเอาบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญทางระบบประสาททั้งระบบมาบูรณาการ ทำงานร่วมกัน ซึ่งมีการเชื่อมโยงการทำงานกับศูนย์ฯ ต่าง ๆ อาทิ ศูนย์ฯ โรคลมชัก ศูนย์ฯ โรคพาร์กินสัน และศูนย์ฯ โรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น

รางวัลที่ภาคภูมิใจของศูนย์

รางวัลคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ ประจำปี พ.ศ. 2563 ประเภทพัฒนาบริการ ระดับดี
ผลงาน “คลินิกระบบประสาททางไกล (Teleneurology Clinic)”  โดยคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ

พันธกิจ

พัฒนาและให้บริการทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับโรคทางระบบประสาท ครอบคลุมถึงการคัดครอง ป้องกัน วินิจฉัย รักษา และฟื้นฟู โดยมีรูปแบบการดำเนินการแบบสหสาขา ที่เน้นผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง ใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย เบ็ดเสร็จ และครบวงจร โดยพัฒนาให้เกิดบริการรูปแบบใหม่ ที่แตกต่างจากที่เคยมีในสถานบริการอื่น

เจตจำนง

เป็นศูนย์ประสาทศาสตร์ในระดับภูมิภาค ที่มีการรวมตัวของบุคลากรสหสาขาวิชาชีพและมีการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงอย่างครบวงจร

ภาระหน้าที่

1. ประยุกต์ความรู้ทางประสาทวิทยาศาสตร์เพื่อบริการทางคลินิก
2. พัฒนารูปแบบวิธีการป้องกัน การดูแลรักษา และการฟื้นฟูผู้ป่วยทางระบบประสาท
3. ผลิตบัณฑิตและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่มีความรู้ความชำนาญทั้งด้านประสาทวิทยาศาสตร์พื้นฐาน และประสาทวิทยาศาสตร์คลินิก
4. พัฒนาเครือข่ายเชื่อมโยงประสาทวิทยาศาสตร์กับศาสตร์สาขาอื่น ๆ เพื่อประยุกต์ความรู้ด้านประสาทวิทยาศาสตร์ในวงกว้าง ทั้งระดับชาติ และนานาชาติ
5.  ให้บริการทางวิชาการแก่สังคม

ภารกิจที่หน่วยงานสนับสนุน

1. คลินิกตรวจคัดกรองความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง
2. คลินิกตรวจคัดกรองความเสี่ยงโรคสมองเสื่อม
3. คลินิกตรวจคัดกรองความเสี่ยงโรคพาร์กินสัน
4. คลินิกประสาทจักษุ
5. คลินิกประสาทพันธุศาสตร์
6. คลินิกประสาทสรีรวิทยา
7. คลินิกระบบประสาททางไกล
8. คลินิกสมองอักเสบ
9. คลินิกโสตประสาทและการทรงตัว
10. คลินิกตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง
11. คลินิกประเมินสมรรถภาพสมองและวินิจฉัยโรคสมองเสื่อมเชิงลึก

การให้บริการของศูนย์

การดำเนินงานของศูนย์ประสาทศาสตร์ภายใต้แนวคิดการดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวม เน้นการทำงานเชิงลึกที่มุ่งทำการศึกษาวิจัยและรวบรวมอุปกรณ์การแพทย์ทางระบบประสาทที่ทันสมัยควบคู่ไปกับการทำงานเชิงกว้าง ซึ่งมีการจัดโปรแกรมการตรวจคัดกรองโรคทางระบบประสาทเบื้องต้น (Screening Package) สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงว่าจะเป็นโรคทางระบบประสาท เช่น โรคอัลไซเมอร์ โรคหลอดเลือดสมอง และ โรคพาร์กินสัน โดยแพทย์จะให้คำปรึกษาและแนะนำถึงการป้องกันและการรักษาอย่างถูกวิธี รวมไปถึงการดูแลรักษาในผู้ป่วยโรคทางระบบประสาทที่จำเป็นต้องอาศัยเทคโนโลยีการแพทย์ขั้นสูงที่ทันสมัยมาใช้ ซึ่งมีทั้งการนำเข้าเทคโนโลยีจากต่างประเทศและการใช้นวัตกรรมที่พัฒนาโดยบุคลากรภายในมาใช้ อาทิ

1. เครื่อง Functional Near-Infrared Spectroscopy (fNIRS)     

ซึ่งเป็นเครื่องตรวจการทำงานของสมองโดยใช้หลักการดูดซับแสงใกล้อินฟราเรด (Near Infrared) ที่สามารถตรวจประเมินการทำงานของสมองได้แบบ Real Time ซึ่งเป็นแห่งแรกและแห่งเดียวในประเทศไทยที่มีการใช้เครื่องมือนี้

2. เครื่องตรวจหลอดเลือดสมองด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Vascular USG)

สามารถตรวจวัด ประมวลผลและติดตามความเร็วของเลือดในหลอดเลือดสมองตามจุดต่าง ๆและสามารถตรวจหาลิ่มเลือด (Emboli Detection)

3. เครื่องตรวจวิเคราะห์จอประสาทตาและขั้วประสาทตาด้วยเลเซอร์

สแกน (Optic Coherence Tomography Angiography – OCTA)  ที่สามารถวิเคราะห์ความเปลี่ยนแปลงของเส้นเลือดที่เกี่ยวกับประสาทตาได้โดยใช้เวลาการตรวจเพียง 5 นาที

4. เครื่องตรวจประเมินพร้อมฟื้นฟูการเวียนศีรษะและการทรงตัว (Posturography)

ใช้ตรวจแยกปัญหาการเวียนศีรษะและการทรงตัวผ่านคอมพิวเตอร์ Sensory Organization Test, Motor Control Test, Adaptation Test และฟื้นฟูระบบการทรงตัว ด้าน Mobility, Closed Chain, Weight Shifting, Quick Training, Visual 

5. เครื่องกระตุ้นสมองด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (TMS: Transcranial Magnetic Stimulation)

ซึ่งเป็นเครื่องกระตุ้นระบบประสาทด้วยสนามแม่เหล็ก ชนิดความถี่สูง แบบไม่รุกล้ำ (Non-Invasive) สามารถทำการตุ้น ด้วยเทคนิค Theta Burst Stimulation, Repetitive Stimulation และ Single paired pulse stimulation ได้ รวมถึงมีระบบการนำวิถีบริเวณสมอง (brain navigation) และวัดการตอบสนองของสัญญาณไฟฟ้าเส้นประสาทและกล้ามเนื้อ

6. เครื่องตรวจติดตามคลื่นไฟฟ้าสมองขณะเคลื่อนที่และวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าสมอง (Electroencephalography)

ใช้สำหรับการตรวจวัดสัญญานไฟฟ้าสมอง โดยการทำงานของอุปกรณ์จะรับสัญญานไฟฟ้าจากเซลล์ประสาทที่ส่งออกมาถึงบริเวณหนังศีรษะและไหลผ่านเข้าที่ตัวหัวรับสัญญาณ (electrode) โดยสัญญานไฟฟ้าที่ได้รับมานั้นสามารถนำไปวิเคราะห์แยกแยะการทำงานของสมองในตำแหน่งที่ต่างกัน ใช้ในการศึกษาหรือช่วยในการวินิจฉัยโรคได้

นอกจากนี้ ภายในศูนย์ประสาทศาสตร์ยังมีห้องปฏิบัติการวิศวกรรมการแพทย์ (Biomedical Engineering Room) เพื่อรองรับการคิดค้นวิจัยทุกรูปแบบ และใช้ระบบโทรเวชกรรม (Telemedicine) ในการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคทางระบบประสาท เพื่อลดภาระของผู้ป่วยและญาติในการเดินทางมาโรงพยาบาล โดยมี “คลินิกระบบประสาททางไกล” (Teleneurology clinic)  เป็นคลินิกต้นแบบ