ผู้สูงวัยอาจพบภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ เพราะกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานจะเริ่มหย่อนสมรรถภาพตามวัยทำให้มีปัสสาวะเล็ดออกมาโดยที่ไม่สามารถควบคุมได้

กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน คืออะไร ?

กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานประกอบด้วยเส้นใยกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน มีรูปร่างเป็นแผ่นบาง ๆ คอยยึดอวัยวะ เช่น มดลูก กระเพาะปัสสาวะ ทวารหนัก ให้อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสมและมีหน้าที่อั้นปัสสาวะ

วิธีบรรเทาอาการและป้องกัน

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน

• ดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม
• ก่อนเข้านอน 3-4 ชั่วโมง ควรดื่มน้ำให้น้อยลง
• รับประทานอาหารที่มีกากใยสูง ป้องกันท้องผูก
• งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือคาเฟอีน เช่น กาแฟ น้ำชา
• หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นให้เกิดการไอ จาม เช่น กลิ่นบุหรี่ ฝุ่นละออง
• ควบคุมน้ำหนักตัวให้เหมาะสม

การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

• นั่งเก้าอี้ในท่าที่รู้สึกสบาย ยกมือทั้งสองข้างระดับหน้าอกและกำลูกบอลไว้ในมือ
• เกร็งกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานพร้อมบีบลูกบอลไว้ 10 วินาที
• เมื่อครบ 10 วินาที ให้ผ่อนคลายจากท่าเกร็ง และคลายมือจากการบีบลูกบอลพร้อมนับ 10 วินาที นับเป็น 2 ครั้ง
• ทำท่าบริหารนี้ 60 ครั้งต่อวัน สามารถแบ่งทำได้ 3 ช่วงเวลา เช่น เช้า กลางวัน และเย็น ช่วงเวลาละ 20 ครั้ง

คำแนะนำจากแพทย์

ผู้สูงอายุควรฝึกการบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานทุกวัน เพราะสามารถช่วยลดอาการปัสสาวะเล็ดได้ แต่หากมีอาการที่รุนแรงควรปรึกษาแพทย์เพื่อรักษาร่วมกับวิธีอื่น ๆ

ข้อมูล ณ วันที่ 16 เมษายน 2564
ที่มา : รศ. นพ.อภิรักษ์ สันติงามกุล