ฝ่ายธนาคารเลือดเป็นฝ่ายหนึ่งของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ซึ่งจัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2496 โดยแรกเริ่มเรียกว่า ห้องเลือด ตั้งอยู่ที่อาคารสุภาสจันทรโบ๊ส แผนกสูติกรรม มีหน้าที่รับผิดชอบในการจัดหาผู้บริจาคโลหิต ตรวจหาหมู่โลหิต และเตรียมโลหิตและส่วนประกอบโลหิตให้แก่ผู้ป่วย
ปี พ.ศ. 2501 ห้องเลือดได้รับการตั้งให้เป็นหมวดให้เลือดและย้ายมาที่อาคารนภาพรประภา
ปี พ.ศ. 2510 ย้ายไปปฏิบัติงานที่อาคารสุภาสจันทรโบ๊ส แผนกสูติกรรม
ปี พ.ศ. 2513 ย้ายมาปฏิบัติงานที่อาคารระเบียบคุณะเกษม
ปี พ.ศ. 2523 หมวดให้เลือดได้ถูกเลื่อนเป็นแผนกธนาคารเลือด
ปี พ.ศ. 2539 แผนกธนาคารเลือดได้ถูกเลื่อนเป็นฝ่ายธนาคารเลือด
ปี พ.ศ. 2559 ได้ย้ายมาตั้งอยู่ที่ชั้น 3 โซน B ของอาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ จนถึงปัจจุบัน
ปัจจุบันฝ่ายธนาคารเลือดทำหน้าที่เป็นห้องปฏิบัติการทางการแพทย์เกี่ยวกับงานธนาคารเลือดของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของสภากาชาดไทย ซึ่งดำเนินการภายใต้กฎหมายไทย รับผิดชอบให้บริการเจาะโลหิตสำหรับการจัดเตรียมโลหิต และให้บริการจัดเตรียมโลหิตและตรวจทางห้องปฏิบัติการทางการแพทย์เกี่ยวกับงานธนาคารเลือด นอกจากนั้นยังให้การรักษาผู้ป่วยด้วยเครื่องปั่นแยก เม็ดโลหิตอัตโนมัติ (Blood cell separator) โดยให้บริการทั้งผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยใน เปิดทำการปฏิบัติงานตลอด 24 ชั่วโมง โดยไม่มีวันหยุด เพื่อประโยชน์ต่อผู้ป่วยและอำนวยความสะดวกให้แก่แพทย์ผู้รักษา รวมทั้งให้คำปรึกษาแนะนำเรื่องต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานทางห้องปฏิบัติการที่ฝ่ายฯ รับผิดชอบโดยตรงแก่แพทย์ ผู้ใช้บริการ และผู้สนใจทั่วไป
พันธกิจ
- ให้บริการในการจัดเตรียมผลิตภัณฑ์เลือดและให้บริการทางห้องปฏิบัติการที่มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล ทันเวลาและเป็นที่พึงพอใจของผู้รับบริการ
- ร่วมกำกับดูแลการใช้ผลิตภัณฑ์เลือดในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ให้เหมาะสมเพื่อประโยชน์สูงสุดแก่ผู้ป่วย
- ผลิตบัณฑิตแพทย์และแพทย์เฉพาะทางสาขาเวชศาสตร์บริการโลหิตซึ่งมีคุณภาพและศักยภาพสูง ทัดเทียมกับสถาบันการศึกษาแนวหน้าทั้งในและต่างประเทศ
- มีงานวิจัยที่ส่งเสริมการเรียนการสอน และงานบริการของฝ่ายฯ
ภารกิจที่หน่วยงานสนับสนุน
ทำงานร่วมกับฝ่ายต่างๆในโรงพยาบาล ในการกำกับดูแลให้การใช้ผลิตภัณฑ์เลือดมีความถูกต้องเหมาะสม รวมทั้งเก็บสถิติการใช้เลือดและผลข้างเคียงจากการให้เลือดเพื่อนำมาพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
การให้บริการทางห้องปฏิบัติการของฝ่ายธนาคารเลือด แบ่งเป็น 5 หน่วย ดังนี้
- หน่วยปฏิบัติการเตรียมโลหิตและส่วนประกอบของโลหิต (Routine Lab)
- หน่วยปฏิบัติการพิเศษ (Special Lab)
- หน่วยเจาะโลหิตเพื่อการรักษา (Blood Letting Therapeutic), Apheresis และเก็บ Peripheral blood stem cell
- หน่วยปฏิบัติการอณูชีววิทยาและการตรวจขั้นสูง (Advanced Diagnostic Lab)
- หน่วยรับสิ่งส่งตรวจ/เตรียมและจ่ายส่วนประกอบโลหิต (Blood Service Lab)
ทั้งนี้ฝ่ายธนาคารเลือดได้ยึดถือคุณภาพเป็นหัวใจหลักในการให้บริการ โดยได้รับการรับรองมาตรฐานห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ตามมาตรฐาน ISO 15189, ISO 15190 จากสำนักมาตรฐานห้องปฏิบัติการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ ปี พ.ศ.2553 จนถึงปัจจุบัน, ได้รับการรับรองมาตรฐานทางวิชาการของห้องปฏิบัติการจากราชวิทยาลัยพยาธิแพทย์แห่งประเทศไทย และพัฒนาระบบภาชนะขนส่งอัจฉริยะเพื่อเพิ่มความสามารถในการตรวจจับอุณหภูมิการขนส่งตามเวลาจริงแต่ปี 2561 จนถึงปัจจุบันและได้รับรางวัล bronze award “Alert Telecar” ของโครงการ Lean in Healthcareภายใต้โครงการของฝ่ายธนาคารเลือดชื่อ ลดระยะเวลาการจัดเตรียมส่วนประกอบของโลหิตเพื่อผู้ป่วยที่มีภาวะโลหิตออกมาก (Massive blood loss) ถึงห้องฉุกเฉิน รวมทั้งยังได้นำระบบ Electronic Crossmatch เข้ามาใช้ในการเตรียมโลหิตเป็นแห่งแรกในประเทศ ทำให้ลดระยะเวลาการเตรียมโลหิต ลดต้นทุน สามารถให้บริการได้รวดเร็วขึ้น โดยยังคงไว้ซึ่งมาตรฐาน