Self-Stigma คืออะไร?
การตีตราตนเอง (Self-Stigma) คือความรู้สึกด้านลบที่ผู้ติดเชื้อ HIV มีต่อตัวเอง เช่น รู้สึกอับอาย ไร้ค่า หรือกลัวถูกปฏิเสธ ซึ่งอาจทำให้ไม่กล้าเปิดเผยสถานะ หลีกเลี่ยงการเข้าสังคม หรือไม่มั่นใจในการเข้ารับการรักษา
ผลกระทบจาก Self-Stigma
- ด้านจิตใจ รู้สึกวิตกกังวล ซึมเศร้า โดดเดี่ยว ไม่กล้าขอความช่วยเหลือ
- ด้านสังคม กลัวการถูกปฏิเสธหรือถูกตัดสินจากคนรอบข้าง จนหลีกเลี่ยงการเข้าสังคม
- ด้านสุขภาพ อาจลังเลที่จะตรวจรักษา HIV หรือปฏิบัติตามแผนการรักษา
ความจริงเกี่ยวกับ HIV ในปัจจุบัน
- HIV เป็นภาวะเรื้อรังที่สามารถดูแลได้ เมื่อได้รับยาต้านไวรัสอย่างถูกต้อง
- ผู้ติดเชื้อที่มีปริมาณไวรัสในเลือดต่ำจนตรวจไม่พบ (Undetectable) ไม่มีความเสี่ยงในการถ่ายทอดเชื้อ (U=U: Undetectable = Untransmittable)
- การดูแลอย่างต่อเนื่องช่วยให้ผู้ติดเชื้อมีอายุยืนยาวและใช้ชีวิตได้เกือบปกติ
แนวทางการจัดการ “Self-Stigma”
- หาข้อมูลที่ถูกต้อง ทำความเข้าใจว่า HIV สามารถรักษาและใช้ชีวิตได้ปกติ
- ปรึกษาแพทย์ นักจิตวิทยา หรือเข้าร่วมกลุ่มสนับสนุน เพื่อลดความกังวลด้านจิตใจ และทำให้ไม่รู้สึกโดดเดี่ยว
- สร้างพลังบวกให้ตนเอง เตือนตัวเองว่ามีคุณค่า ตั้งเป้าหมายในชีวิต และเสริมกำลังใจอย่างสม่ำเสมอ
- ขอคำปรึกษาจากสายด่วน 1663 รวมถึงโรงพยาบาลหรือคลินิกเฉพาะทาง
เราทุกคนมีคุณค่า
อย่าปล่อยให้ “Self-Stigma” มาบดบังโอกาสในการดูแลสุขภาพและการใช้ชีวิตอย่างเต็มที่
ด้วยการรับข้อมูลที่ถูกต้อง การสนับสนุนจากคนรอบข้าง และการยอมรับในตัวเอง คุณสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจและมีความสุข
“HIV ไม่ใช่อุปสรรค แต่คือโอกาสในการเรียนรู้และดูแลตัวเอง”
ข้อมูลโดย : อ.พญ.นันทนา จำปา
ศูนย์โรคอุบัติใหม่ด้านคลินิก
ข้อมูล ณ วันที่ : 28 พฤษภาคม 2568